Integriteitsschendingen
Er zijn drie niveaus van integriteitsschendingen.
Onregelmatigheden. Bij onregelmatigheden gaat het om fouten in uitvoering, structuren, processen of procedures binnen de organisatie die zo ernstig zijn dat ze de verantwoordelijkheid van de direct leidinggevende overstijgen.
Integriteitsschendingen. Integriteitsschendingen zijn incidenten waarbij personen de normen en waarden van jouw organisatie schenden en zich dus niet houden aan de gedragscode waarin deze normen en waarden vastliggen. Het verschil met misstanden is dat bij integriteitsschendingen het maatschappelijk belang (nog) niet in het geding is, terwijl dit bij misstanden wel altijd zo is.
(Maatschappelijke) Misstanden. Deze handelingen schaden niet alleen de organisatie, maar zelfs de hele maatschappij. Er is dan minimaal sprake van één van de volgende punten: er is sprake van overtreding van de wet; er is gevaar voor de volksgezondheid; er is gevaar voor de veiligheid van personen; er is gevaar voor de aantasting van het milieu; er is gevaar voor het goed functioneren van de organisatie als gevolg van onbehoorlijk handelen of nalaten.
Vertrouwenspersoon Integriteit
Sinds juli 2016 is de Wet huis voor Klokkenluiders van kracht voor werkgevers met meer dan 50 medewerkers. De wet schrijft onder meer voor dat je als werkgever een veilige interne meldregeling moet hebben om vermoedens van misstanden te kunnen melden (een zogeheten Klokkenluidersregeling)
Ook moet je faciliteren dat een potentiële melder iemand in vertrouwen kan raadplegen. Het aanstellen van een vertrouwenspersoon Integriteit ligt dus voor de hand. Als er vermoedens zij van misstanden, zoals bijvoorbeeld fraude, diefstal, corruptie, belangenverstrengeling, mismanagement en niet integer gedrag, dan moet een medewerker weten waar hij deze, in het belang van zichzelf en de organisatie, veilig kan melden.
Meldingen van misstanden kan de organisatie veel negatieve publiciteit opleveren. Dit kan voor de klokkenluider zelf ook veel risico opleveren, zoals een verstoorde arbeidsrelatie of zelf ontslag.
In februari 2023 is de wetswijziging aangenomen die de Wet Huis voor klokkenluiders wijzigt in de ‘Wet bescherming klokkenluiders’.
De belangrijkste veranderingen in de nieuwe wet zijn:
– Meer werkgevers moeten de verplichte interne meldprocedure hebben
– Strengere eisen meldprocedures (onafhankelijke meldregeling)
– Ook mismanagement (bv. geen veilige werkomgeving) kan gemeld worden
– Klokkenluiders* kunnen ook direct extern melden (i.p.v. verplicht eerst intern)
– Uitbreiding van het benadelingsverbod (bescherming klokkenluider)
– De werkgever krijgt bewijslast bij vermeende benadeling van de klokkenluider*
*Klokkenluiders zijn mensen die (ernstige) vermeende misstanden binnen een organisatie aan de grote klok hangen.
Wil je meer weten? Bekijk de website van Huis voor Klokkenluiders
Of neem contact met mij op.
Hier een kort filmpje met uitleg over de functie van de vertrouwenspersoon.